Inleiding en leeswijzer

Voor u ligt de eerste bestuursrapportage over 2021.

In de eerste bestuursrapportage wordt gerapporteerd over de voortgang na de eerste vier maanden
van dit jaar. In de tweede bestuursrapportage over de voortgang na acht maanden en bij de jaarrekening na twaalf maanden van het jaar. We kijken in de bestuursrapportage normaal gesproken naar twee zaken: prestaties en budgetten, waarbij het accent ligt op een rapportage over de afwijkingen.

U bent door een raadsmemo in maart 2021 geïnformeerd over het feit dat we, net als in het voorjaar van 2020, een 1e bestuursrapportage in beperkte vorm ("light") opstellen. Evenals vorig jaar worden werkzaamheden bemoeilijkt door de Coronapandemie wat voor de nodige inefficiëntie zorgt. We zijn geconfronteerd met een capaciteitstekort in de financiële functies door vertrek van medewerkers, wat niet geheel gecompenseerd kan worden door externe inhuur. Een fors deel van de overgebleven financiële medewerkers is relatief kort in dienst en is nog niet volledig ingewerkt. Ook de invoering van de nieuwe financiële administratie neemt capaciteit in beslag.

In 2020 was de bestuursrapportage een onderdeel van de Perspectiefnota. Nu kiezen we er voor deze niet samen te voegen maar de bestuursrapportage zoals gebruikelijk als zelfstandig voorstel aan uw raad voor te leggen. Wij zijn van mening dat dit zowel tijdens het interne proces van het opstellen van de rapportage, als tijdens de bestuurlijke behandeling, duidelijker is. De bestuursrapportage gaat over het heden, het jaar 2021 en de Perspectiefnota gaat over de toekomst, 2022-2025.

Een berap "light" betekent dat we niet rapporteren over de stand van zaken met betrekking tot de prestaties en investeringen. Daarnaast hebben wij de ondergrens voor de financiële afwijkingen gesteld op € 50.000 per beleidsveld. Van deze drie punten zijn we afgeweken, indien zaken bestuurlijk en/of politiek relevant zijn.

Ombuigen tekort 2021
Bij het vaststellen van de begroting 2021-2024 lieten de jaren 2021 en 2022 een tekort zien van respectievelijk € 873.000 en € 28.500. De jaren 2023 en 2024 waren toen positief, respectievelijk € 346.000 en € 203.000. Er werden vanuit de perspectiefnota 2021 - 2024 diverse ombuigingen in de begroting 2021 - 2024 doorgevoerd om deze saldi te behalen.
Er wordt volop aan gewerkt om de ombuigingen te realiseren. Indien dit onverhoopt niet mogelijk blijkt te zijn, dan informeren wij u daarover op de geëigende momenten.

Corona
De corona crisis duurt inmiddels langer dan een jaar. Door de genomen maatregelen heeft de corona crisis op een ieder van ons effect. Op onze inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties, vrijwilligers en ook de gemeentelijke organisatie.
Voor onze inwoners zijn dat bijvoorbeeld verlies van inkomsten, minder sport- en beweging, minder sociale contacten en minder mogelijkheden tot werk. Er zijn ook effecten waar je niet snel aan denkt, zoals de toename van afvalinlevering, doordat inwoners meer thuis zijn. Waardoor de afvalbegroting moeilijk voorspelbaar is.

We zien langzaam hoopvolle signalen, die duiden op een ander leven met corona. Een periode waarin minder strenge maatregelen mogelijk zijn. Tegelijkertijd zijn we daar nu nog niet. En het is duidelijk dat ook dit jaar in het teken van de corona crisis en maatregelen blijft staan.

Wij verwachten dat dit effect heeft op onze eerder gestelde ambities. Onze eerste zorg is dat we alles doen wat we kunnen om de samenleving te ondersteunen bij de corona crisis en dat alle noodzakelijke dienstverlening op orde blijft. Dit doen wij bijvoorbeeld met ons corona noodfonds, waarvan we de aanvraagtermijn willen verlengen.
Ook zien wij het als onze opgave om na te denken over wat wij kunnen betekenen in een volgende fase. Hoe werken we samen met onze samenleving aan de herleving of andere invulling van het gewone leven.

Dit vraagt een continue betrokken inzet door onze medewerkers. De belasting van de organisatie begint haar tol te eisen. Medewerkers werken vanuit huis en werken aan extra opdrachten voor het uitvoeren van o.a. de landelijke corona maatregelen.
We houden daarom aandacht voor de belastbaarheid en het absorptievermogen van de gemeentelijke organisatie. Dit vraagt van ons keuzes over welke ambities realiseerbaar blijven naast de voortdurende vraag vanuit de corona crisis. Hierover gaan we de komende periode in gesprek, waarbij we onze kaders en ambities afwegen ten opzichte van noodzaak, haalbaarheid en realiseerbaarheid.

Financieel beeld 2021

Tabellen : bedragen in euro's, waarbij (-) is een nadeel

Uitkomst 1e bestuursrapportage 2021

De eerste bestuursrapportage laat een incidenteel nadeel zien van € 539.000.

Hierbij merken wij nog op, dat er voor bepaalde taken nog wel een vergoeding van het rijk wordt verwacht op basis van de meicirculaire (zie blz 7, bijlage 1). In deze rapportage zijn hiervoor nu al wel de geraamde kosten opgenomen (nadelen). Het betreft de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) en Maatschappelijke begeleiding vergunninghouders (programma 6).

In bovenstaande tabel zijn niet de bedragen van de technische financiële afwijkingen opgenomen, aangezien deze mutaties per saldo budgetneutraal zijn.
Een tabel van deze mutaties treft u aan het eind van deze rapportage aan, in het hoofdstuk Financiële Samenvatting. In de begrotingswijziging, die is bijgevoegd bij het college- en raadsvoorstel zijn zowel de Incidentele als de Technische financiële afwijkingen 2021 opgenomen.

Effecten voor de begroting 2021

Beoordeling van de prestaties
Over de voortgang van de prestaties rapporteren wij nu niet, tenzij bestuurlijk en/of politiek relevant.

Beoordeling verwachte uitkomst van de budgetten
Bij deze 1e bestuursrapportage hebben we alle budgetten (zowel lasten als baten) beoordeeld en een reële inschatting gemaakt van de te verwachten lasten en baten voor de nog resterende maanden van het jaar. Als gevolg van de coronapandemie zullen mogelijk ook in de 2e helft van 2021 nog kosten gemaakt worden. Deze zijn nu nog niet goed in te schatten.

Over de voorziene afwijkingen rapporteren wij aan u en hanteren daarbij, in principe, een ondergrens van € 50.000 per beleidsveld. Indien onderwerpen bestuurlijk en/of politiek relevant zijn, zijn wij daar van afgeweken. De bijstellingen zijn getoetst aan de 3 O's : Onvoorzien, Onuitstelbaar en Onontkoombaar.
De rapportage heeft alleen betrekking op het jaar 2021, zodat de budgetwijzigingen per definitie als incidenteel worden aangemerkt. Mochten uit de rapportage ook structurele mutaties voortvloeien, dan leggen wij deze afzonderlijk in de Perspectiefnota 2022-2025 aan u voor.
In de financiële tabel in het hoofdstuk Financiële Samenvatting hebben we vermeld of de afwijking incidenteel danwel structureel van aard is. Dit is conform de werkwijze zoals die is besproken in de commissie Planning & Control van februari 2020.

Zoals hiervoor gezegd, de voorgestelde bijstellingen 2021 worden als incidenteel aangemerkt. Bij de Perspectiefnota en Begroting 2022-2025 besluit u over de structurele bijstellingen.

Tot slot van deze rapportage is een overzicht opgenomen van het verloop van de post onvoorzien.

Meicirculaire gemeentefonds
Tot slot merken we nog op, dat de uitkomsten van de meicirculaire van het gemeentefonds (Algemene Uitkering) niet in deze rapportage zijn verwerkt, omdat deze nog niet is ontvangen ten tijde van het samenstellen van deze rapportage. We verwachten deze circulaire eind mei / begin juni. Over deze circulaire wordt u, zoals gebruikelijk, separaat geïnformeerd.

Verwacht resultaat 2021
Voor de start van de 1e bestuursrapportage was er sprake van een negatief begrotingssaldo van afgerond € 952.000 (inclusief voorstel onderweg raad mei). Het resultaat van deze bestuursrapportage bedraagt € 539.000 negatief. Daarmee komt het begrotingssaldo na deze rapportage uit op afgerond € 1.491.000 negatief.
Zoals gezegd, is dit exclusief de effecten van de meicirculaire gemeentefonds. Deze zijn dus nog van invloed op het nu gepresenteerde begrotingssaldo.
Bij ongewijzigde omstandigheden zal dit aan het einde van het jaar betekenen dat het tekort van afgerond € 1.491.000 onttrokken moet worden aan de Algemene Reserve Vrij Besteedbaar (ARVB). De stand van de reserve komt hiermee uit op € 7,3 mln.

Digitaal
U ontvangt deze bestuursrapportage digitaal in de vorm van een pdf. In het kader van de doorontwikkeling van onze Planning & Control verschijnt deze bestuursrapportage ook in een doorklikbare vorm via https://financien.dalfsen.nl en https://dalfsen2021.1ebestuursrapportage.nl/

Procedure bestuurlijke behandeling
Verzending aan de raad            20 mei 2021
Indienen technische vragen bij de griffie              31 mei 2021 (uiterlijk 9:00 uur)
Beantwoording technische vragen (RIS)              3 juni 2021 (uiterlijk 17:00 uur)
Behandeling raadscommissie         7 juni 2021
Behandeling gemeenteraad         21 juni 2021